Bazen Bizi Zorlayan 'CAPTCHA' Teknolojisinin Asıl Amacı

Son yıllarda her internet sitesinde gizli de olsa açık da olsa bulunan ve Google tarafından geliştirilen CAPTCHA nedir? CAPTCHA çıktığı günden bu güne gelene kadar pek çok değişiklik yaşadı.

Günümüzde her internet kullanan, neredeyse her ziyaret ettiği web sitesinde çeşitli işlemler yaparken, hatta siteye girerken bile doğru tamamlamaları gereken bir teste giriyorlar: CAPTCHA. Carnegie Mellon Bilgisayar Bilimleri Okulu’ndaki çalışanlar tarafından geliştirilen bu test, siteyi ziyaret eden insanların gerçek bir kişi olup olmadığını anlamak için kullanılıyor.

CAPTCHA, bugüne kadar pek çok farklı şekilde karşımıza çıktı. Günümüzdeyse bizlere ya trafik ışıkları seçtiriyor, ya da birkaç fotoğraf arasından içinde belli bir nesnenin olduğu fotoğrafları seçmemizi istiyor. Peki, zaman zaman başarısız olup sinirlenmemizi sağlayan, “Acaba robot muyum?” diye düşüncelere neden olan CAPTCHA, hangi amaçla ve neden geliştirildi?

Table of Contents

Captcha Nedir?

CAPTCHA, “Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart (Bilgisayarları ve İnsanları Ayırmak İçin Tamamen Otomatik Genel Turing testi” açılımının kısaltmasıdır. Bu testte Turing testinin işlemesinde yer alan sorgulayıcı, CAPTCHA’nın yapay zekasının ta kendisidir. Sorgulayıcımıza, CAPTCHA’ya verdiğimiz cevaplarda bizim bir bilgisayar olmadığımızı göstermemiz gerekir. Ancak doğru cevap verirsek, Turing testini geçerek istediğimiz içeriğe erişmiş oluruz.

Captcha Nasıl Ortaya Çıktı?

CAPTCHA, Carnegie Mellon Bilgisayar Bilimleri Okulu’nda Luis von Ahn’ın sorumlu olduğu, beraberindeki Manuel Blum, Nicholas J. Hopper ve John Langford tarafından oluşturuldu. Sistemi geliştirme fikriyse dev bir işletme sayesinde ortaya çıktı. Luis von Ahn, sistemin geliştirilme hikâyesini kendi ağzıyla teknoloji severlere anlattı.

2000 yılında, henüz doktorasının ilk yılında olan Luis, o zamanın en dev işletmelerden Yahoo’nun yöneticisinin verdiği konuşmaya katıldı. Açıklamaların konusu ise, Yahoo’nun bir türlü çözemediği 10 sorundu. İşte bu problemlerden birisi de Luis ve arkadaşlarının bugün terler dökmemizi sağlayan, yıllar içinde algoritma tartışmaları açan CAPTCHA fikrini ateşledi.

Luis von Ahn ve arkadaşları de bunun için fazlasıyla mantıklı bir fikirle geldi. Bilgisayarları ve insanları birbirinden ayırabilecek bir test. Bu test, her yerden, herhangi bir insan tarafından çözülmek zorundaydı, fakat bilgisayarlar bu testi yapmamalıydı. İşin zor kısmı da aslında bu bilgisayar kısmıydı. Fakat ekip, bunun için insan yaşantısına başvurdu: Biz, eşyaları ve metinleri kolay bir şekilde ve hangi ortamda olurlarsa olsun, dil fark etmeksizin bilebiliyorduk. Fakat yapay zekalar, bu karakterleri yalnızca kendilerine gösterilen şekilde biliyorlardı.